در حوزه رصد و پایش و شناخت از مراکز فرهنگی و ترجمه و نشر "مرکز ترجمه دولتی آذربایجان" مورد بررسی قرار گرفت که ضمن معرفی اجمالی آن نمونه هایی از فعالیت های این مرکز در عرصه بین الملل به همراه ملاحظات و تحلیل مربوط شرح زیر ایفاد می گردد:

مرکز "مرکز ترجمه دولتی آذربایجان" بر اساس فرمان صادره از سوی رییس جمهور آذربایجان، الهام علی اف، به تاریخ ۲۳ می ۲۰۱۲ (۳ خرداد ۱۳۹۲) تأسیس گردید.

هدف از تاسیس این مرکز عبارت است از استفاده ی صحیح از زبان رسمی کشور، سازماندهی و ساماندهی امر ترجمه به صورت متمرکز در سطح کشور، شناساندن و تبلیغ ادبیات آذربایجانی در سطح بین المللی و معرفی ادبیات کشورهای خارجی در آذربایجان می باشد.

فعالیت های مرکز به شرح زیر است:

· انجام تمهیدات لازم به منظور استفاده ی صحیح از زبان رسمی کشور و تکمیل امر ترجمه در کشور؛

·  انجام تدابیر لازم به منظور تبادلات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ادبی و انجام تدابیر لازم به منظور تنظیم روابط بین الملل از نقطه نظر ترجمه و زبان و تکمیل این فرایند؛

· اداره ی امور ترجمه در کشور به صورت متمرکز، آماده سازی کادر ترجمه با سطح دانش و تخصص بالا؛

· شناساندن و تبلیغ زبان آذربایجانی در خارج از کشور و ادبیات کشورهای خارجی در آذربایجان و ترجمه و نشر آثار ادبی فاخر آذربایجانی به زبان های خارجی و آثار ادبی فاخر جهان به زبان رسمی کشور؛

·  انجام تدابیر لازم در خصوص نظارت بر استفاده ی درست از زبان رسمی کشور در آثار ترجمه ی کشور و ساماندهی و تکمیل فرایند ترجمه آثار علمی، فنی، پزشکی و رشته های دیگر.

 

وب سایت های مرکز ترجمه:

 

aztc.gov.az

 aydinyol.az 

 achiqkitab.az                            

 xezerjurnali.az

 

 

جوایز ویژه ای که مرکز طراحی و اهدا می نماید: 

نشان ویژه ی سینه

دیپلم افتخار ویژه

ساختار مرکز

آژانس ترجمه:

از سوی رییس جمهور آذربایجان در رابطه با حراست و استفاده ی صحیح از زبان مادری و به منظور تکمیل استفاده ی بهینه از زبان رسمی کشور و نیز ترجمه هایی که به این زبان انجام می گیرد، آژانس ترجمه وابسته به مرکز ترجمه دولتی آذربایجان فعالیت می نماید.

شاخه های فعالیت این آژانس شامل تنظیم اسناد و مدارک دارای اهمیت کشوری، و نیز اسناد و مدارکی که از سوی سازمان ها، صاحبان کسب و کار، و شهروندان کشور و شهروندان خارجی بر اساس سفارش تقدیم آژانس می شود، ترجمه ی آنها به زبان های خارجی، ویرایش و کارشناسی و نیز انجام کارهای انتشاراتی می گردد.

خدمات ارائه شده توسط متخصصین زبان و ترجمه در رشته های مختلف به اشکال گوناگون از جمله به صورت الکترونیک ارائه خواهد گردید.

Contact: (055) 744-43-39, (050) 580-45-16 

e-mail: info@aztc.gov.az

سازماندهی فعالیت‏های مرکز ترجمه دولتی در عرصه ی همکاری های بین المللی

مرکز ترجمه دولتی آذربایجان (که از این پس به اختصار «مرکز» خوانده می شود) فعالیت های خود را بر اساس قانون اساسی جمهوری آذربایجان، قوانین جمهوری آذربایجان، فرامین و تصمیمات ریاست جمهوری آذربایجان، تصمیمات و لوایح تصویب شده در هیأت وزیران، «اساسنامه ی مرکز ترجمه دولتی آذربایجان»، و قوانین و مقررات دیگر کشور انجام می دهد. مرکز در اجرای وظایف خود فعالیت های خود را با مراجع اجرایی دولتی، اعم از مرکزی و محلی، سفارت خانه های اکردیته شده کشورهای خارجی در جمهوری آذربایجان (نمایندگی های دیپلماتیک)، کنسولگری ها و نمایندگی های تجاری (اتاق های بازرگانی)، از جمله سازمان های بین المللی و سازمان هایی که در خارج از کشور و یا به صورت منطقه ای فعالیت دارند (بین الدولی، بین المللی)، نمایندگی های دیپلماتیک جمهوری آذربایجان، مراکز ترجمه کشورهای خارجی و مؤسسات فعال در عرصه ی ترجمه در داخل کشور (مراکز، کمیته ها و آژانس ها)، انجمن ها، سازمان های غیر دولتی، دانشگاه ها، مؤسسات و مراکز تحقیقاتی روابط متقابل برقرار کرده و تمامی فعالیت های خود همواره هماهنگ با سیاست های وزارت امور خارجه پیش می برد.

مرکز، با در نظر گرفتن موارد فوق برنامه ی روابط بین الملل خود را آماده و اجرا می نماید.

· بخش های مختلف مرکز اطلاعات تحلیلی را در خصوص نوآوری های ادبی در جهان گردآوری می کند،

· پیشنهادهای واصله از طرف های خارجی را بررسی نموده و مذاکرات لازم را انجام می دهد؛

· ارتباطات با رسانه های ارتباط جمعی و سازمان های مردم نهاد را هماهنگ می کند؛

· شیوه ی کاری امر ترجمه را در کشورهای دیگر فراگرفته، تحلیل نموده و روش های پیشرفته ی ترجمه را به کار می بندد؛

·  با سازمان های تخصصی در امر ترجمه همکاری می نماید؛

· اسناد و مدارک دوجانبه را با طرف های دولتی و غیر دولتی امضا می نماید (موافقت نامه ها، قراردادها، یادداشت های تفاهم و غیره، قصد نامه ها و غیره)؛

· با سفارت خانه های و نمایندگی های دیپلماتیک اکردیته شده ی کشورهای خارجی در جمهوری آذربایجان، کنسولگری ها، نمایندگی های دیپلماتیک جمهوری آذربایجان در کشورهای خارجی، سازمان های بین المللی و منطقه ای فعال در عرصه ی فرهنگ همکاری می نماید؛

· نیازهای ترجمه ی شرکت های چند ملیتی، داخلی و بین المللی، اتحادیه های اجتماعی، باشگاه های کسب و کار، سازمان های مردم نهاد، دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی را تأمین می نماید؛

· طرح های ادبی و فرهنگی را اجرا و کتب و جراید فرهنگی و ادبی را منتشر می نماید؛

· مشارکت مرکز را در برنامه ها و طرح های بین المللی تأمین می نماید؛

· با افراد سرشناس دست اندر کار در امر ترجمه، ادبیات، فرهنگ و هنر جلسات بازدید برگزار می نماید؛

· از متخصصان خارجی برای تکمیل امر سازماندهی و با مشارکت آنها برنامه های مرکب اجرا می نماید؛

· در نمایشگاه های فرهنگی، کتاب و سایر جشنواره ها به عنوان نماینده ی کشور شرکت می نماید؛

· با انجمن ها و جمعیت های بین المللی ترجمه ارتباط برقرار می نماید؛

· مراسم بین المللی مرتبط با ترجمه در کشورهای خارجی و یا در داخل کشور برگزار می نماید (جلسات مشاوره، نمایشگاه ها، گرد همایی ها، کنفرانس ها و غیره)؛

·  طرح های مربوط به فرهنگ، زبان، ترجمه را آماده نموده و اجرا می نماید.

نمونه هایی از اسناد امضا شده بین مرکز ترجمه دولتی آذربایجان با سایر کشورها:

امضای یادداشت تفاهم میان مرکز ترجمه دولتی آذربایجان و اتحادیه ی نویسنده های ترکیه  ۰۷  ژوئیه ۲۰۲۱

مرکز ترجمه دولتی آذربایجان و اتحادیه نویسنده های ترکیه یادداشت تفاهمی در توسعه ی خصوص روابط فرهنگی بین دو کشور و همکاری مستمر و سازنده میان دو کشور همکاری امضا نمودند.

موضوع یادداشت تفاهم همکاری میان دو کشور ترجمه و همکاری سازنده در چهارچوب تبادل فرهنگی و ادبی میان دو کشور آذربایجان و ترکیه، انجام ترجمه و نشر آثار آذربایجانی و ترکی در چهارچوب مبادلات فرهنگی متقابل، برگزاری مراسم معرفی کتاب، برگزاری گردهمایی ها، میز گردها، کنفرانس های برخط (آنلاین) برای معرفی آثار منتشره، معرفی آثار منتشره در سطحی گسترده به مخاطبین، معرفی این آثار در رسانه های جمعی هر دو کشور، جادادن آثار منتشره در کتابخانه‏های مرکزی و دانشگاه های هر دو کشور است.

سند را خانم آفاق مسعود، رئیس هیأت مدیره ی مرکز ترجمه دولتی آذربایجان، و موسی کاظم آرجان، رئیس اتحادیه نویسندگان ترکیه امضا نمودند.

امضای یادداشت تفاهم میان مرکز ترجمه دولتی آذربایجان و انتشارات «ایوریونی» گرجستان  ۰۴  مه ۲۰۲۱

یادداشت تفاهم میان مرکز ترجمه دولتی آذربایجان و انتشارات «ایویونی» گرجستان امضاء گردید.

مرکز ترجمه دولتی آذربایجان و انتشارات "ایویونی" گرجستان یادداشت تفاهمی در رابطه با همکاری امضا نمودند.

موضوع یادداشت تفاهم همکاری میان دو کشور ترجمه و همکاری سازنده در چهارچوب تبادل فرهنگی و ادبی میان دو کشور آذربایجان و گرجستان، برگزاری گردهمایی ها، میز گردها، کنفرانس های برخط (آنلاین) برای معرفی آثار منتشره، معرفی آثار منتشره در سطحی گسترده به مخاطبین، معرفی این آثار در رسانه های جمعی هر دو کشور، جادادن آثار منتشره در کتابخانه‏های ملی و عمومی هر دو کشور است.

سند را خانم آفاق مسعود، رئیس هیأت مدیره ی مرکز ترجمه دولتی آذربایجان، و زائور نچکبیا، مدیر انتشارات امضا نمودند.

امضای یادداشت تفاهم میان مرکز ترجمه دولتی آذربایجان و انتشارات «RIL Editores» شیلی  ۲۰  سپتامبر ۲۰۲۱

در راستای همکاری مداوم و سازنده فرهنگی میان دو کشور شیلی و جمهوری آذربایجان، مرکز ترجمه دولتی آذربایجان و انتشارات «RIL Editores» شیلی موافقت نامه ی همکاری امضا نمودند.

امضای این یادداشت تفاهم گامی است مفید در راستای توسعه‏ی روابط فرهنگی میان کشور ما و کشورهای اسپانیولی زبان، همکاری سازنده در چهارچوب تبادل فرهنگی و ادبی میان دو کشور آذربایجان و شیلی، انجام ترجمه و نشر آثار آذربایجانی و شیلیایی، مبادلات فرهنگی متقابل، برگزاری مراسم معرفی کتاب، برگزاری گردهمایی ها، میز گردها، کنفرانس های برخط (آنلاین) برای معرفی آثار منتشره، معرفی آثار منتشره در سطحی گسترده به مخاطبین، معرفی این آثار در رسانه های جمعی هر دو کشور و جادادن آثار منتشره در کتابخانه‏های مرکزی و دانشگاه های هر دو کشور.

سند را خانم آفاق مسعود، رئیس هیأت مدیره ی مرکز ترجمه دولتی آذربایجان، و دانیل ارنستو کالابرس، مدیر انتشارات RIL Editores امضا نمودند.

 

برخی فعالیت های این مرکز در خصوص نظامی گنجوی:

منظومه ی «هفت پیکر» نظامی گنجوی در کتابخانه های اسپانیا  ۲۵ آوریل ۲۰۲۲

ترجمه ی اسپانیولی منظومه ی "هفت پیکر" نظامی گنجوی، که به مناسبت "سال نظامی" از سوی مرکز ترجمه دولتی آذربایجان در اسپانیا منتشر شده است، در کتابخانه های مهم اسپانیا جای گرفت.

این اثر، که از سوی انتشارات «Mandala Ediciones»، دارنده سابقه غنی ادبی منتشر شده است، به قلم مترجم سرشناس اسپانیایی کارمن لینارس ترجمه شده است. دیباچه ی اثر به قلم نظامی شناس مشهور آذربایجانی رستم علی اف نگاشته شده است. ویرایش اثر بر عهده ی زبانشناس معروف اسپانیولی فرانسیسکو کاپیلا مارتین است.

اثر در کتابخانه های زیر جای گرفت:

· کتابخانه ی ملی اسپانیا

· کتابخانه ی مجلس مادرید

· کتابخانه ی مرکزی دانشگاه بارسلون

· کتابخانه ی مرکزی دانشگاه مادرید (UNED)

· کتابخانه ی مرکزی دانشگاه مادرید (UAM)

· کتابخانه ی دانشگاه آتنئو مادرید

· کتابخانه ی دانشگاه یالادولید

· کتابخانه ی شهر مادرید

· کتابخانه ی منطقه ای مادرید

· کتابخانه ی اگئا مادرید

· کتابخانه ی دانشگاه کومیلاس پونتیفیک

· کتابخانه ی «پابلو نرودا»

· کتابخانه ی «روئیز اگئا»

· کتابخانه ی «داماسو آلونسو»

· کتابخانه ی «فرانسیسکو ایبانز»

· کتابخانه ی «پدرو سالیناس»

· کتابخانه ی «خوزه لوئیس سامپدرو»

· کتابخانه ی منطقه ای موریسا

· کتابخانه ی هورتالز

· کتابخانه ی آلوچه

· کتابخانه ی مرکز فرهنگی پرسپولیس

· کتابخانه ی ویا دو آل آندالوس

· کتابخانه ی مؤسسه ی آندالویزیا

· کتابخانه ی آراگون

 

کتاب «لیلی و مجنون» در کتابخانه های اروپا ۰۱ آوریل ۲۰۲۲

ترجمه ی آلمانی منظومه ی "لیلی و مجنون"، که به مناسبت "سال نظامی" از سوی مرکز ترجمه دولتی آذربایجان منتشر گردیده است در تعداد زیادی از کتابخانه های معروف اروپا جای گرفت.

مقدمه ی این اثر، که به همراه تابلوهای رنگی و با چاپ نفیس منتشر گردیده است، به قلم نظامی شناس مشهور رستم علی اف نگاشته شده است و از سوی ناشر معروف آلمانی هانس-یوگن مورر چاپ و منتشر گردیده است.

کتاب در کتابخانه های زیر جای گرفت:

· کتابخانه ی ملی اتریش

· کتابخانه ی دانشگاه گراتس

· کتابخانه ی آلپباخ

· کتابخانه ی عمومی وین

· کتابخانه ی لیختن اشتاین

· کتابخانه ی دانشگاه لوکزامبورگ

· کتابخانه ی انستیتو شرق آلمان

· کتابخانه ی شهر سله

· کتابخانه ی شهر فرانکفورت

· کتابخانه ی شهر بوکستهود

· کتابخانه ی شهر ارفورت

· کتابخانه ی شهر اسن

· کتابخانه ی شهر هاتینگن

· کتابخانه ی شهر آنسباخ

· کتابخانه ی شهر اولم

· کتابخانه ی شهر کرایلشایم

· کتابخانه ی شهر گراس-اومشالت

· کتابخانه ی دانشگاه دامشتات

· کتابخانه ی شهر ولفسبورگ

· کتابخانه ی شهر اینگولشتات

· کتابخانه ی شهر آیخشتت

· کتابخانه ی شهر براونشوایق

· کتابخانه ی شهر استندال

· کتابخانه ی شهر گوتفیرد

· کتابخانه ی شهر اسلینگن

· کتابخانه ی شهر اوفنباخ

· کتابخانه ی شهر آخن

· کتابخانه ی شهر دویسبورگ

· کتابخانه ی مرکزی فولدا

· کتابخانه زولت

· کتابخانه ی شهر اوکرمونده

· کتابخانه ی شهر برگن

· کتابخانه ی کوبلنس

· کتابخانه ی دانشگاه کاسل

· کتابخانه ی شهر به نام هاینریش هاینه

· کتابخانه ی منطقه ای براندنبورگ جدید

· کتابخانه ی مرکزی واپرتال

· کتابخانه ی شهر بیلفد

· کتابخانه ی شهر کایزرسلاوترن

· کتابخانه ی شهر لوبک

· کتابخانه ی شهر لونبرگ

· کتابخانه ی دانشگاه ساآرلند

· کتابخانه ی دانشگاه اوسنابورک

· کتابخانه ی شهر لورکوزن

· کتابخانه ی شهر برمرهاون

· کتابخانه ی ملی آلمان

· کتابخانه ی دانشگاه فرانکفورت

· کتابخانه ی شهر ویمار

· کتابخانه ی شهر بادن

· کتابخانه ی دانشگاه تیِر

· کتابخانه ی مدرسه عالی تیر - مای

· کتابخانه ی مدرسه عالی ریان – مای

· کتابخانه ی شهر خمنیست

· کتابخانه ی تسینویست

· کتابخانه ی اشتوتگارت وتمبرگ

· کتابخانه ی موسسه ی شرق شناسی استانبول – آلمان

· کتابخانه ی بیشوفشایم

ترجمه ی جدیدی از «خسرو و شیرین» منتشر شد ۰۱ ژانویه ۲۰۲۲

 انتشارات مرکز ترجمه دولتی آذربایجان

به مناسبت "سال نظامی گنجوی"، ترجمه ی منظومه ی "خسرو و شیرین"، اثر حجیم شاعر داهی آذربایجانی نظامی گنجوی،  منتشر گردید. ترجمه هایی که در دوران شوروی سابق از آثار نظامی منتشر شده بود، بیشتر آزاد بوده و به جنبه های شاعرانه ی ترجمه توجه زیادی گردیده بود. این امر سبب شده بود که معانی بدیع و حکمت های نهفته در ژرفای سخنان نظامیِ جاودان تا حدی مغفول بماند. بدین جهت، این ترجمه ها، آن چنان که باید و شاید، برای شناخت کامل نظامی گنجوی کارآیی کاملی نداشتند. انتشار کتابی که مضامین بدیع و افکار و حکمت های نهفته در هر کدام از کلام های و ابیات این شاعر متفکر را در خود جای داده و تا حد امکان از هر گونه تحریفی به دور باشد، می تواند افق جدیدی در بازشناسی نظامی گنجوی گشوده و کمک شایان توجهی در تجزیه و تحلیل افکار شاعر به محققین عزیز نماید.

مترجم سطری اثر از زبان فارسی متخصص زبان فارسی مرکز ترجمه ی کشوری آذربایجان، علی شکری، و مؤلف ترجمه ی فیلولوژی (زبان شناختی) اثر نیز نویسنده و مترجم سرشناس آذربایجانی اعتماد باشکچید است.

کتاب در چاپخانه ی مرکز ترجمه ی دولتی آذربایجان به چاپ رسیده است.

 کتاب در آینده ی نزدیک در کتابفروشی های معتبر در دسترس کتاب دوستان عزیز خواهد بود.

سایر فعالیت های مرکز ترجمه

مجموعه داستان های آذربایجانی در جمهوری چک منتشر گردید ۰۵ مارس ۲۰۲۲

گلچین ادبیات آذربایجانی حاوی آثار ادبا و نویسندگان قرن بیستم آذربایجان همچون عبدالرحیم بیگ حاقوردیف، جلیل ممدقلی زاده، سلیمان رحیم اف، علی ولی اف، میر جلال، انور ممدخانلی، آنار، عزیزه جعفرزاده، مقصود ابراهیم بیگ اف، یوسف صمداوغلو، ائلچین، عیسی ملک زاده، مولود سلیمانلی، کمال عبدالله، شاهمار، سارا نظیراوا، رافیق تاغی، صادای بوداقلی، اعتماد باشکچید و دیگران، که به زبان چک ترجمه شده تحت نام "ساری گلین" در جمهوری چک منتشر گردید.

ترجمه ی آثار از زبان اصلی به زبان آذربایجانی را ایوان بوزدخوا و کلارا خولیکووا بوده است.

کتاب ساری گلین از سوی انتشارات مشهور "کارولینوم" منتشر شده که دارای سنت پرباری از انتشار آثار ادبی درخشان در جهان است. مقدمه ی اثر به قلم آکادمیک نظامی جعفراف نگاشته شده است.

این کتاب، که به صورت یک اثر نفیس چاپ شده است، و انتظار می رود برای معرفی کتاب مراسم مختلفی تشکیل گردیده و در کتابخانه های عمومی و معتبر و نیز کتابخانه های دانشگاه های معتبر این کشور جای داده شود.

  فعالیت های توسعه رشته مترجمی زبان آذربایجانی

ملاحظات:

· با عنایت به اینکه مرکز ساماندهی ترجمه و نشر معارف اسلامی و علوم انسانی با تلاش های فراوان در ساختار و تشکیلات سازمان بطور رسمی ایجاد گردید بررسی و مطالعه تطبیقی فعالیت های این مرکز با سایر مراکز مشابه در سایر کشورها می تواند در راستای طرح تحول زایی فعالیت ها و ساختار این مرکز موثر و کارساز باشد .

شایان ذکر است وب سایت مرکز ترجمه آذربایجان به زبان فارسی و  ۱۱ زبان دنیا به نشانی مرکز ترجمه دولتی آذربایجان (aztc.gov.az) فعالیت نموده و در دسترس می باشد.

· از فعالیت های موثر مرکز ترجمه دولتی آذربایجان می توان به اقدامات بنیادین درباره آثار نظامی گنجوی ترجمه و منتشر شده اشاره داشت که در کتابخانه های کشورهای مختلف توزیع و در قفسه های این کتابخانه ها در اختیار عموم مردم قرار گرفته است. مسلما محتوای این آثار ترجمه شده از آذری به سایر زبان ها خالی از اشکال نمی باشد و با محتوا و هدف القای معرفی آذربایجانی بودن این شاعر و آثار آن، مخاطب را با خواندن این آثار به سمت و سوی آذربایجانی بودن این شاعر ایرانی هدایت و معرفی می نمایند.که در نهایت نه تنها در کشور آذربایجان بلکه مصادره شخصیت ها و مفاخر ایران زمین در خارج از مرزهای این کشور در عرصه بین المللی در جریان و حال گسترش است.

· با کمی تامل در فعالیت های تاریخی و فرهنگی جمهوری آذربایجان که بصورت غیر شتابزده و حرکت لاک پشتی حرکت نموده مشخص می شود که آذربایجان از مرحله تغذیه محتوایی با تحریف و تاریخ سازی اذهان نوجوانان و جوانان و ملت خود عبور کرده و این مرحله را با استفاده از حس قومی گرایی و وطن پرستی در کشور خود با موفقیت پشت سر نهاده است. و وارد فاز جدید و اجرای پروژه های فرامرزی و بین المللی شده است.که نمونه آن را می توان در اقدامات آنها در نام گذاری سال نظامی گنجوی ۲۰۲۱ در عرصه بین المللی مشاهده کرد.

· هرچند که در اسفند سال۱۴۰۰ نیز اقدام ارزنده ای برای معرفی و بزرگداشت نظامی گنجوی در ایران و فعالیت هایی نیز توسط نمایندگی های فرهنگی در خارج از کشور انجام پذیرفت .لیکن این اقدامات در مقایسه با کارهای بنیادین وسیع جمهوی آذربایجان  از قبیل ورود به کتابخانه های معتبر کشورها کافی به نظر نمی رسد. امید است با همت ستاد بزرگداشت نظامی گنجوی و جمعی از خردورزان با هم اندیشی و ارائه برنامه ها و فعالیت های بنیادین و تحول زا  و اثر گذار در عرصه بین المللی، در راستای ورود آثار نظامی گنجوی این شاعر ایرانی در مراکز فرهنگی و کتابخانه های معتبر سایر کشورها محتوایی معتبر و ایرانی به عنوان کتب مرجع در اختیار علاقمندان و اهالی سایر کشورها قرار گیرد. 

 منبع سایت مرکز ترجمه دولتی آذربایجان aztc.gov.az مورخ 1401/2/14